Η έκτακτη κατάσταση που έχει δημιουργηθεί από την επιδημία του νέου κορονοιού, δίνει την ευκαιρία στην κυβέρνηση να υλοποιήσει μια σειρά από αντεργατικά μέτρα που είχαν σχεδιαστεί εδώ και πολύ καιρό, ώστε να αυξήσει το βαθμό εκμετάλλευσης των εργαζόμενων και κατά συνέπεια την κερδοφορία των επιχειρήσεων. Δίνει το ελεύθερο στην εργοδοσία να “διευθετεί” τον εργάσιμο χρόνο(π.χ. λιγότερες ή περισσότερες ώρες δουλειάς ανάλογα με τις ανάγκες) και να εφαρμόζει “καινοτόμες” μορφές εργασίας(π.χ. τηλεργασία). Απαιτήσεις των εργοδοτικών ενώσεων αυτά τα μέτρα για να μειώσουν την τιμή της εργατικής δύναμης και να παραμείνουν στο διηνεκές.
Την ευκαιρία αυτή δεν άφησαν να πάει χαμένη διοικητικές υπηρεσίες του νοσοκομείου μας. Στο όνομα “της αποφυγής του συγχρωτισμού και της δημιουργίας εφεδρειών”, καλούνται οι εργαζόμενοι “να εκμεταλλευτούν τη δυνατότητα του μειωμένου ωραρίου” με 5ωρες βάρδιες και “να δημιουργήσουν τις προυποθέσεις για εργασία από το σπίτι”. Ήδη σε τμήματα εφαρμόζεται η εκ περιτροπής εργασία(5ωρο), αλλού η τηλεργασία και αλλού έχουν προχωρήσει σε 8ωρη απογευματινή βάρδια, ακόμα και σε χώρους με δυο εργαζόμενους. Την ίδια στιγμή, δεκάδες εργαζόμενοι συνωστίζονται σε άλλα τμήματα του νοσοκομείου.
Τηλεργασία
Η εργασία από το σπίτι ή από κάποιον άλλον χώρο που παρουσιάζεται ως “απελευθέρωση” του εργαζόμενου από τον έλεγχο και την πίεση του εργοδότη, ως δυνατότητα να οργανώσει καλύτερα το χρόνο του, συνδυάζοντας τις επαγγελματικές υποχρεώσεις με την οικογενειακή και κοινωνική ζωή και ταυτόχρονα να μειώσει τις μετακινήσεις από και προς το χώρο δουλειάς.
Η πραγματικότητα όμως είναι πολύ διαφορετική. Οι νέες μορφές οργάνωσης της εργασίας, αφορούν το δικαίωμα του εργοδότη να ορίζει ο ίδιος ανά πάσα στιγμή το χώρο και το αντικείμενο της εργασίας του μισθωτού, σε ένα καθεστώς που η εντατικοποίηση για να παραδοθούν τα projects, για να πιαστούν τα πλάνα, δίνει και παίρνει. Έρευνες έχουν δείξει πως σε τέτοιους εργαζόμενους πολλαπλασιάζονται το άγχος και η πίεση κάτω από την οποία δουλεύουν. Δίπλα στα παραπάνω υπάρχουν το πετσόκομμα σε μισθούς και στην Κοινωνική Ασφάλιση, το χτύπημα της συλλογικής οργάνωσης και δράσης, αφού ο τηλεργαζόμενος απομονώνεται από τον εργασιακό του χώρο και εργάζεται από οπουδήποτε. Πρόκειται στην ουσία για προσαρμογή του εργαζόμενου στης απαιτήσεις της επιχείρησης και της αγοράς.
Έτσι και η τηλεργασία πάει πακέτο μαζί με τη γενίκευση της ευέλικτης εργασίας, τα ωράρια-λάστιχο, την κατάργηση κάθε δικαιώματος σταθερής απασχόλησης, τον ενταφιασμό του σταθερού ημερήσιου χρόνου εργασίας, κάνοντας τους εργαζόμενους διαθέσιμους στους εργοδότες τους από οπουδήποτε και οποτεδήποτε, ολόκληρο το 24ωρο. Σύμφωνα με μελέτες εργοδοτικών ενώσεων, η τηλεργασία αυξάνει την παραγωγικότητα μέχρι και 50%, μειώνει τα λειτουργικά έξοδα και τις έκτακτες απουσίες.
“Ευέλικτα ωράρια”
Το καινούριο φρούτο με τα 5ωρα σε “εθελοντική βάση”, μπορεί προς το παρόν να “βολεύει” κάποιους εργαζόμενους. Κάποια στιγμή όμως θα κληθούν να συμπληρώσουν τις χρωστούμενες ώρες, με υπερωρίες χωρίς προσαύξηση ή με συμψηφισμό της κανονικής άδειας, χωρίς να αποκλείονται και “εξαιρέσεις”. Πέρα από τη φθορά που επιφέρουν στη σωματική και ψυχική υγεία του εργαζόμενου, τα “ευέλικτα ωράρια” μπορούν κάλλιστα να λειτουργήσουν και ως μηχανισμός άμβλυνσης συνειδήσεων. Ο νοών νοείτο.
Γιατί “ευέλικτα ωράρια” και τηλεργασία;
Δε χρειάζεται να ψάξει κανείς, τι κάνει νιάου-νιάου στα κεραμίδια. Η υποχρηματοδότηση της υγείας και η έλλειψη προσωπικού βγάζουν μάτια. Έχουμε και λέμε λοιπόν:
α) Υποχρηματοδότηση
Η πολιτική της μείωσης των κρατικών δαπανών για την υγεία -στρατηγική της Ε.Ε. τα τελευταία 30 χρόνια- αποσκοπεί στο να μετατρέψει τις δημόσιες δομές υγείας σε αυτοτελείς οικονομικές μονάδες που θα λειτουργούν χωρίς κρατική χρηματοδότηση με ίδια έσοδα, δηλαδή άμεσες ή έμμεσες πληρωμές των ασθενών. Η επιδημία του κορονοιού έχει αποδείξει περίτρανα την ανεπάρκεια τέτοιων συστημάτων υγείας, μάλιστα σε πολύ πιο αναπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες(ΗΠΑ, Γερμανία, Μ. Βρετανία, Σουηδία, Ιταλία κλπ). Πριν την επιδημία, κάποιοι λοιδωρούσαν τα αιτήματα του ταξικού εργατικού κινήματος για δημόσια και δωρεάν υγεία αποκλειστικά από το κράτος, λέγοντας πως “αυτά που λέτε δε γίνονται πουθενά στις προηγμένες χώρες”. Πρόοδος λοιπόν οι εκατόμβες των θυμάτων της πανδημίας…
Στην προκειμένη περίπτωση, τα νοσοκομεία λόγω της αναστολής λειτουργιών τους(χειρουργεία, ιατρεία, εξετάσεις κλπ), έχουν απωλέσει μεγάλο μέρος των εσόδων τους. Και απ’ ότι φαίνεται, το κράτος δε θέλει να καλύψει τη “χασούρα” των δημόσιων νοσοκομείων. Με μεγάλη ευκολία όμως δίνει 30 εκ. στους μεγαλοεπιχειρηματίες της υγείας, να υποθέσουμε για τη συμβολή τους στην αντιμετώπιση της πανδημίας;
Στα δημόσια νοσοκομεία αντί για χρήμα, δίνει στις διοικήσεις “εργαλεία”. Τέτοια είναι η τηλεργασία, τα “ευέλικτα” 5ωρα αλλά και το καινούριο φρούτο με τα κυλιόμενα ωράρια. Που θα αξιοποιηθούν, “όταν οι δουλειές ανοίξουν”. Περισσότερη απόδοση από τον εργαζόμενο με τα ίδια -προς το παρόν- χρήματα, άρα αύξηση του βαθμού εκμετάλλευσης, ενώ το σενάριο για μειώσεις μισθών είναι στο τραπέζι.
β) Έλλειψη προσωπικού
Σύμφωνα με το ελλειπέστατο οργανόγραμμα του νοσοκομείου, οι κενές θέσεις προσωπικού αγγίζουν τις 400(στοιχεία 2019). Μέρος αυτών καλύπτεται από 150 περίπου επικουρικούς και ΟΑΕΔίτες. Με αφορμή την πανδημία θα έρθουν ακόμα 80 επικουρικοί με διετείς συμβάσεις. Φαινομενικά τα κενά λιγοστεύουν, όμως ο όγκος της δουλειάς θα πρέπει να αυξηθεί, ώστε να αναπληρωθεί η “χασούρα” από την αναστολή των λειτουργιών του νοσοκομείου. Υπενθυμίζουμε ότι η πανδημία σταμάτησε το άνοιγμα των απογευματινών χειρουργείων.
Και επειδή οι χώροι είναι δεδομένοι(χειρουργικές αίθουσες κλπ), μονόδρομος η επέκταση του ωραρίου για τη Διοίκηση. “Μαζεύουν” εργατοώρες με τα 5ωρα, “εκπαιδεύουν” εργαζόμενους σε απογευματινές βάρδιες, ώστε να είναι έτοιμοι για το μεγάλο πατιρντί.
Να γιατί τα 5ωρα και η τηλεργασία δεν είναι κεραυνός εν αιθρία στο αυτοχρηματοδοτούμενο νοσοκομείο. Όλα αυτά σε αναντιστοιχία με την τεράστια πρόοδος της επιστήμης και της τεχνολογίας που δίνει τη δυνατότητα για μείωση του εργάσιμου και αύξηση του ελεύθερου χρόνου, για σταθερή δουλειά με δικαιώματα, για σύγχρονους όρους δουλειάς και αμοιβής.
Οι εργαζόμενοι να μην τσιμπήσουν και να διεκδικήσουν:
- Κάλυψη όλων των αναγκών του νοσοκομείου με μόνιμο προσωπικό και μονιμοποίηση χωρίς όρους όλων των συμβασιούχων
- Αποκλειστικά δημόσια και δωρεάν υγεία με ευθύνη του κράτους
- Αξιοπρεπείς μισθούς και συνθήκες δουλειάς
Και τα καλυμμένα στόματα βγάζουν φωνή!
Μένουμε δυνατοί!